نقد فیلم ثور: راگناروک – Thor: Ragnarok

فیلم ثور: راگناروک (Thor: Ragnarok) یکی از مورد انتظار ترین فیلم های بلاک باستری سال ۲۰۱۷ و آخرین فیلم مارول استودیوز در امسال بود. فیلمی که با روایتی کاملاً متفاوت از آنچه تا به حال دیده بودیم شخصیت ثور را روی پردۀ نقره ای آورد؛ در ادامه با نقد و بررسی این فیلم همراه ما باشید.

هشدار: این نقد حاوی اسپویل است.

بسیاری از افرادی که در کمیک ها هوادار ثور هستند به خوبی با شخصیت یک دنده و مغرور او به عنوان یک شاهزادۀ اهل آزگارد که خودش را یک خدا میداند آشنا هستند، اما فیلم راگناروک، شخصیت این شاهزاده مغرور آزگاردی را از زاویه ای جدید به ما نشان میدهد. شخصیت پردازی ای که یا می توانید مشتاقانه به آن عشق بورزید و یا با تمام وجودتان از آن متنفر باشید!

فیلم راگناروک، در واقع دنبال هیچ فیلم دیگری در مارول استودیوز نیست؛ در واقع شخصیت پردازی ها در این فیلم تغییراتی داشته اند که با توجه به آنها می توان این فیلم را یک ریلانچ در سری فیلم های ثور نامید! روایتی از یکی از دارک ترین وقایع کمیک های مارول یعنی “راگناروک” یا رستاخیز خدایان که با صحنه های لایت و فان زیادی آمیخته شده است تا بتواند مخاطبان عام و همیشگی مارول استودیوز را که به دیدن فیلم های لایت و فان عادت کرده اند از خود راضی نگه دارد!

نقش آفرینی “کریس همسورث” در نقش ثور درست مانند فیلم های گذشته قابل تقدیر و ستودنی است. کاملاً مشخص است که او خود را با لحن و روایت جدیدی که در فیلم وجود دارد وفق داده است و همین باعث می شود تا یکی از بازیگرانی باشد که بیشترین پیوستگی را با فیلمنامه و لحن فیلم دارد این مسأله از یک سو باعث می شود تا همسورث بتواند به خوبی هنر بازیگری خود را به نمایش بگذارد و از سوی دیگر به شخصیت پردازی خود ثور آسیب میزند، چرا که فیلم لحن ثابتی ندارد! در طول فیلم و در بعضی از سکانس ها ما همان ثور را می بینیم که با توجه به شخصیتـش در کمیک از او انتظار داریم یعنی مغرور، پر افتخار و صد البته کسی که حاضر است برای مردمـش هر کاری بکند تا آنها را از واقعه‌ی راگناروک مصون نگه دارد و در سکانس های دیگری از فیلم، او به عنوان شخصیتی به تصویر کشیده می شود که بیشترین بار طنزِ فیلم را به دوش میکشد و کم و بیش مخاطب را می خنداند. در واقع لایت شدن فیلم، بیشتر از هر کس روی خود ثور تأثیر گذاشته و شخصیت او را به دو بخش متفاوت تقسیم کرده، بخشی که با غرور و شرافتـش پس از مرگ پدرش به خودش قول داده تا از آزگارد و مردمـش محافظت کند و در این راه کاملاً جدی است و بخشی که تنها بعد از گذشت یک روز از مرگ پدرش و از دست دادن چکشـش، جوک می گوید می خندد! با این حال این مسأله از درخشش همسورث در نقش ثور کم نمی کند و او سلطان مطلق تمام صحنه هایی است که در آنها حضور دارد.

“تام هیدلستون” در نقش لوکی باز هم خوش می درخشد و و با نقش آفرینی درست، جایی که باید شوخی کند شوخی می کند و جایی که باید جدی باشد جدی است. اما برخلاف تمام فیلم های قبلی که هیدلستون در آنها حضور داشت و نقش او یکی از نقش های اصلی در فیلم بود. در این فیلم، نقش آفرینی او به حاشیه کشیده شده؛ در واقع، او نه مانند دنیای کمیک در واقعه‌ی راگناروک نقش دارد و نه با ثور مقابله می کند. او در این فیلم، به یک همراه و یا کمک دست برای ثور تنزّل پیدا کرده است. مسأله ای که به نظر من یکی از اصلی ترین ایراد های فیلم به شمار میرفت، چرا که تمام مخاطبان انتظار داشتند لقب لوکی به عنوان خدای حیله و نیرنگ عملی شود و او باز هم به ثور کلک بزند یا در پایان مشخص شود که او در راگناروک دست داشته است؛ اما از این مسائل در فیلم خبری نبود و لقب او در این فیلم بیشتر به “لوکی: داداشیِ خوب ثور” می خورد!

“تسا تامپسون” در نقش والکری یکی از نکات مثبت فیلم است. همانقدر که نیاز است در فیلم حضور دارد و همان نقشی را ایفا می کند که باید ایفا کند؛ محافظ قسم خورده‌ی آزگارد که پس از کشته شدن والکری ها به دست هلا قسم خود را شکسته و آزگارد را ترک کرده است اما در پایان با ثور به آزگارد بازمیگردد تا در مقابله با هلا به او کمک کند و انتقام خودش را از او بگیرد. او در فیلم خوش می درخشد و قطعاً در پایان فیلم یکی از شخصیت هایی خواهد  بود که دوست دارید او را در فیلم های بعدی MCU ببینید.

اما “مارک روفالو” برخلاف تبلیغاتی که در آنها گفته میشد شخصیت پردازیـش در این فیلم بهتر شده و بهتر دوگانگی های هالک را به تصویر خواهد کشید، بدون اغراق می توان گفت که شخصیت پردازی او تغییری نکرده و حتی نسبت به فیلم های قبلی تنزّل هم داشته است. نقش آفرینی او در فیلم در همان صحنه های اکشن همیشگی خلاصه می شود و البته چند سکانس هم در نقش بروس بنر به هنگام فرار از ساکار، در واقع تغییری که هالک در این فیلم داشته این است که مانند یک بچه ۵ ساله به تصویر کشیده می شود! با ثور قهر می کند، دعوا می کند و صحبت کردنـش هم درست مثل یک بچه تازه زبان باز کرده است. تنها چیزی که کمبودش احساس می شود این است که هالک گریه کند!!

یکی دیگر از مشکلات این فیلم، قربانی شدن شخصیت های فیلم به دلیل پرداخته نشدن کافی به آن هاست. به جز هایمدال با نقش آفرینی “ادریس آلبا” که علی رغم حضور کوتاهـش، یکی از موثرترین حضور هایـش و بهترین نقش آفرینی های فیلم را دارد و “بندیکت کامبریج” در نقش دکتر استرنج که بسیار خوب نقش خود را در فیلم بازی می کند. شخصیت های دیگری مانند سه مبارز (که برای نشان دادن عظمت هلا به راحتی کشته می شوند)، فنریس، سورتور و … نقش آفرینی چندانی در فیلم ندارند و فقط در صحنه های اکشن به تصویر کشیده می شوند به خصوص سورتور که از رسیدن به پتانسیل واقعیـش در فیلم باز می ماند و “آنتونی هاپکینز” در نقش اودین که حضور او در حد یک کامئو و برای هشدار دادن در مورد حضور هلا است ولی نقش آفرینی های گرند مستر و اسکرج نیز در فیلم معقول و خوب است؛ به خصوص اسکرج که با رستگاریـش در پایان فیلم سکانسی فوق العاده را رقم میزند.

و اما “کیت بلانشت” بازیگر معروف و اسکار گرفته هالیوود در نقش هلا غوغا می کند! بدون شک بهترین نقش آفرینی و کمیک بوکی ترین نقش آفرینی در طول فیلم متعلق به اوست با این که تقریباً در یک ساعت از فیلم حضور دارد و همین یک ساعت کافیست تا شخصیت خبیثی را تحویل دهد که بدون شک یکی از بهترین و یا حتی بهترین شخصیت خبیث MCU است. تغییر پیشینۀ او، نه تنها به شخصیت پردازی آسیب نمیزند بلکه باعث می شود تا مخاطب بهتر با او همزاد پنداری کند؛ اولین فرزند اودین که با پدرش جنگ های بسیاری کرده و خون های زیادی ریخته تا آزگارد را بنا کند. تا اینکه حرص و طمع بی پایان او و پشیمانی اودین از خون هایی که ریخته شده باعث طرد و زندانی شدن او می شود اما حالا با مرگ اودین از زندان آزاد شده و قصد دارد تا حق خود را به عنوان وارث بر حق تاج و تخت آزگارد به دست آورد و تمام ۹ قلمروی دیگر را زیر سلطه خود بگیرد. هدفی که در راه عملی کردن آن از مقابله با هیچ کسی ابایی ندارد و به همین دلیل در اولین برخورد با ثور، چکش ثور (میولنیر) را می شکند و در اولین حضورش در آزگارد، تمام لژیون و سه مبارز را می کشد! تقابل او با ثور نیز صحنه های بسیار زیبایی را رقم میزند، به خصوص صحنه ای که دیالوگ به یاد ماندنی “من نه یه ملکه ام و نه یه هیولا، من الهۀ مرگم!” را به زبان می آورد. بدون شک، نقش آفرینی او در فیلم هر بیننده ای را مجذوب خود خواهد کرد و مطمئناً طرافداران کمیک بوک بیشتر از همه او را دوست خواهند داشت، چرا که درست مانند کمیک ها به ذات دارک خود وفادار است و بار دارک فیلم را نیز به دوش میکشد.

فضای ویژه فیلم راگناروک – که کاملاً با حال و هوای فیلم های “تایکا وایتیتی” هماهنگ شده – درست مانند یک شمشیر دو لبه عمل می کند، صحنه های فان فراوان در فیلم که بارز ترین نکته سبک وایتیتی هستند از یک سو باعث ناراحتی کمیک فن هایی خواهند شد که انتظار دارک بودن فضای فیلم در حول شخصیت ثور و همراهانـش را داشتند؛ ولی بدون شک مخاطبان عام را که به دیدن این گونه فیلم های لایت و فان از مارول استودیوز عادت کرده اند از خود راضی نگه خواهد داشت.

اما وفاداری به سبک وایتیتی مشکل دیگری هم برای این فیلم به وجود آورده و آن یکپارچه نبودن لحن فیلم است. به عنوان مثال صحنه هایی که ثور در ساکار تجربه می کند اغلب صحنه هایی لایت و فان و آمیخته از شوخی های متفاوت هستند، در حالی که صحنه های حضور هلا در آزگارد همان صحنه های دارکی هستند که از کمیک های راگناروک سراغ داشتیم! به هر حال این دوگانگی همانطور که در بالا اشاره شد بیشتر از همه به شخصیت پردازی ثور به عنوان شخصیت اول فیلم آسیب میزند و او را دارای دو جنبه متفاوت می کند.

موسیقی فیلم نیز واقعاً با صحنه های فیلم هماهنگ است؛ به خصوص آهنگی که در پایان فیلم، هنگام مبارزه ثور با افراد هلا نواخته می شود، کاملاً شما را با ریتم فیلم هماهنگ می کند.

جلوه های ویژه در این فیلم (به جز سورتور که بسیار مضحک به تصویر کشیده شده) واقعاً چشم نوازند. صحنه های مبارزه ای که در این فیلم اتفاق می افتند بدون شک جزء بهترین صحنه های اکشن فیلم های MCU تا به امروز هستند. صحنه هایی مانند مبارزه روی پل بایفراست، مبارزه هلا و ثور در والهالا، مبارزه هالک و ثور در ساکار و مبارزه دیدنی و کوتاه هلا و سورتور، همگی صحنه های اکشنی هستند که نظیر آنها کمتر در MCU دیده شده است.در حالت کلی می توان گفت فیلم ثور: راگناروک علی‌رغم ایراد هایی که دارد فیلمی است که ارزش دیده شدن را دارد. هر چند که سیاست های مارول برای لایت کردن فیلم هایـش دادِ خیلی از هواداران کمیک بوک را درآورده است (سیاستی که در این فیلم خود را به پر رنگی نشان میداد) ولی راگناروک با وجود تمام تلاش هایی که برای لایت شدنـش شده آنچنان هم یک فیلم لایت نیست و می توان گفت که کاملاً از ریشه های دارک خود کنده نشده است.